Aykut SARITAŞ Bilgi Paylaşım Sitesi !
Craniopagus Parasiticus, 10 Milyon doğumda yaklaşık 4 ile 6 arasında ortaya çıkan son derece nadir bir parazit ikiz türüdür.
Craniopagus parasiticus’ta, gelişmemiş bir bedenin bulunduğu parazit ikiz baş, gelişmiş olan bebeğin başına bağlı şekilde dünyaya gelir. Bu tür yapışık ikiz vakıalarının çok azı literatürde belgelenmiştir. Bu tür sıkıntılarla dünyaya gelen bebeklerin çok kısa bir süre hayatta kaldığı bilinmektedir.
Craniopagus parasiticus’un tam olarak gelişimi iyi bilinmemektedir. Bununla birlikte, yapışık olan kısmın az gelişmiş “parazit ikiz” olduğu bilinmektedir. Tek yumurta ikizlerin embriyo olarak gelişmeye başladığı zaman parazit ikizlerin uteroda (rahim içi) oluştuğu bilinmektedir, ancak bu durumda embriyo tamamen bölünememektedir.
Bu gerçekleştiğinde, bir embriyo gelişerek egemen olurken, diğerinin gelişimi ciddi şekilde değişecektir.
Parazit ikiz ile yapışık ikiz arasında ki en belirgin fark; parazit ikizlerde, bir ikizin gestasyon (embriyo gelişmesi süreci) sırasında gelişmeyi durdurmasıdır. İkizlerden diğeri ise tam olarak gelişimini tamamlamaktadır. Yumurta daha sonra iki hücreli aşamada normal olarak ikiye ayrılacaktır.
Yumurtanın erken blastosist safhasında ayrılması durumunda, iki iç hücre kütlesi mevcut olacaktır, sonuçta aynı koryon ve plasentayı paylaşan ikizlere, ancak ayrı amniyonlara (kese) yol açacaktır.
- Blastosist: Memelilerde döllenmiş yumurtanın peş peşe bölünerek uterus (rahim içi) boşluğuna ulaştıktan sonraki ilk farklılaşmış hali.
Bununla birlikte, yumurta ikiye ayrılabilir ama yine de bir blastosist var. Bu bir iç hücre kütlesine ve bir blastosiste yol açacaktır. Bu, yapışık ikizlerin ortaya çıkmasının en muhtemel nedeni olarak düşünülür ve muhtemelen Craniopagus parasiticus’un ortaya çıkmasına neden olabilir.
Bu durumda, gestasyonun (embriyo gelişmesi süreci) ikinci haftasında baş bölgesinde ayrılmayan tek bir zigottan iki fetüsün gelişmesiyle Craniopagus parasiticus durumu başlar.
Bazıları, gelişimin ilerleyen dönemlerinde, gebeliğin dördüncü haftası civarında gerçekleştiğine inanmaktadır, bu sırada iki embriyo, anterior açık nöropor yakınlarında birleşmektedir.
Bir başka hipotez, ikizlerin somatik (bedenle ilgili) ve plasental vasküler sisteminin ve parazitik ikizin göbek kordunun dejenerasyonunun birleştirilmesidir. Bu, Craniopagus parasiticus’un ikizlerden birine kan verilmemesi nedeniyle geliştiğini düşündürmektedir.
Bu durum, erkeklerde kadınlardan daha baskın görünmektedir. Craniopagus parasiticus vakıalarının her 9’undan 7’sinin erkek olduğu bildirilmiştir. Bununla birlikte, bu durumun genetik bir yatkınlık olasılığına dair bazı bilgiler bulunmaktadır.
Tedavi
Bu tür durumlarda bebeğin dünyaya canlı gelme olasılığı çok zordur. Canlı olarak doğan bebeklerde ise bu durumun tek tedavi yöntemi parazit ikizin ameliyatla alınmasıdır. Fakat bu cerrahi operasyon çok risklidir ve sadece bir defa başarılı olunmuştur.
Yaygınlık
Genel olarak en az 80 bilinen Craniopagus vakıasından toplam 10 adet Craniopagus parasiticus olgusu belgelenmiştir.
Modern tıbbi kayıtlarda resmi olarak 3 farklı vakıaya rastlanmaktadır. Bunlar;
1- 10 Aralık 2003 tarihinde Rebeca Martínez, nadir görülen bu durumla Dominik Cumhuriyeti’nde doğdu. ikinci kafayı çıkarmak için bir operasyon geçirme koşuluyla doğan ilk bebekti. 11 saatlik bir operasyondan sonra 7 Şubat 2004’te öldü.
2- 19 Şubat 2005 tarihinde 10 aylık Manar Maged Mısır’da 13 saatlik başarılı bir ameliyat geçirdi. Az gelişmiş yapışık ikiz İslaam, Manar’ın kafasına bağlıydı ve yukarı doğru bakıyordu. İslaam göz kırpıp gülümsedi, ancak doktorlar onun ortadan kaldırılması gerektiğini ve kendi başına hayatta kalamayacağını belirledi. Manar, ABD’nın en fazla izlenen Talk Show programı olan Oprah Winfrey‘in sunduğu The Oprah Winfrey Show programının bir bölümünde ve İngiliz belgeseli Body Shock‘da yer aldı. Manar, ameliyattan on dört ay sonra, beynindeki ciddi enfeksiyon nedeniyle ikinci doğum gününden birkaç gün önce öldü.
3- 1783 yılında doğan ve 1787’de bir kobra ısırmasından ölen İki Başlı Bengalli Çocuk (Two-Headed Boy of Bengal) ismi verilen eski bir dava daha vardı. Kafatası hala, Londra Kraliyet Cerrahlar Koleji‘nin Hunterian Müzesi koleksiyonunda bulunmaktadır.
